سابقه تاریخی جنگ در ایران (200 سال گذشته)
- در جنگ نخست ایران و روسیه (1186- 1176 ه.ش) ، عهدنامه ذلت بار گلستان بر ایران تحمیل ، و بخشی از پیکر ایران جدا شد.
- در دومین جنگ (1201-1199 ه.ش) نیز عهدنامه ننگین ترکمن چای بر اوراق نقش بست که افزون بر جداسازی بخش دیگری از شمال ایران ، حق کشتیرانی ایران در دریای خزر سلب گردید و حق قضاوت کنسولی و پنج میلیون غرامت به روسیه داده شد.
- در سال 1221 ه.ش طی عهدنامه دوم ارزروم که به دنبال در آستانه جنگ قرار گرفتن دولت های عثمانی و ایران و پس از چهار سال مذاکره با میانجیگری دولت های استعماری انگلیس و روس به امضاء دو دولت رسید ، تمامی ولایت سلیمانیه به دولت عثمانی واگذار گردید.
- بر اساس عهدنامه ای که در سال 1236 ه.ش در پاریس میان ایران و انگلیس ، منعقد گردید ، هرات از ایران جدا شد و ایران ، افغانستان را به رسمیت شناخت.
- در سال 1289 ه.ش در جریان انعقاد پروتکل اسلامبول و دخالت روس و انگلیس ، حدود 700 مایل از مناطق نفت خیز ایران در شمال و جنوب قصر شیرین به دولت عثمانی واگذار شد.
- سرانجام در سال 1349 ه.ش با ادامه سیاست استعماری انگلستان ، ایران از حق مالکیت خود نسبت به بحرین صرف نظر نمود تا مالکیت مجدد خویش را بر جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس که در قیمومیت انگلستان بود ، به دست آورد.
به راستی ، چه رمز و رازی در هشت سال جنگ تحمیلی نهفته است که آن را به لحاظ ناکام گذاشتن دشمن و حفظ تمامیت ارضی ایران ، متمایز ساخته و نام با شکوه و جاودان « دفاع مقدس» را زیبنده آن کرده است ؛ با آنکه به طرز بی سابقه ای شورای امنیت سازمان ملل در انجام وظیفه خود در محکوم کردن تجاوز و متجاوز تسامح ورزید و بیشتر قدرت های برتر جهان و دولت های منطقه از تجهیزات عراق به سلاح های پیشرفته کشتار جمعی و در اختیار گذاشتن اطلاعات مهم نظامی و حمایت های گسترده مالی ، سیاسی و تبلیغاتی در عرصه جهانی کوتاهی نکردند و برخی مستقیماً به نفع عراق وارد جنگ شدند.
به نظر می رسد راز و رمز برجستگی و درخشندگی دفاع مقدس را باید در ویژگی های ممتازی که در درون خود دارد رهبری و فرماندهی فقیهی عادل همچون امام خمینی (ره) و توکل و ایمان قلبی مردم به خداوند متعال که منشاء خیرات و برکات بی شماری در این دوران و پس از آن شد ، باید جستجو کرد.